Dat blijkt uit een evaluatieonderzoek naar de Wet gemeentelijke schuldhulpverlening (Wgs), in opdracht van het Ministerie van Sociale Zaken.
In 2012 ging de Wgs in werking, omdat de schuldhulpverlening een verantwoordelijkheid van gemeenten werd. De schuldhulpverlening moest door de nieuwe wet toegankelijker worden en de wachttijden verkorten. Ook zou er meer ‘hulp op maat’ moeten worden geboden.
Schaamte om schulden
“Over het algemeen gaat het best goed”, zegt Jetta Klijnsma, staatssecretaris van Sociale Zaken en Werkgelegenheid, tegen RTL Nieuws. “Maar er is een aantal mensen dat niet goed geholpen wordt door gemeenten. Dat moet beter en ik wil daar graag samen met de gemeenten aan werken.”
Klijnsma trekt de komende drie jaar 7,5 miljoen euro extra uit voor een betere schuldhulpverlening. Ze wil bereiken dat mensen die er zelf niet in slagen hun schulden af te lossen, vaker op de juiste manier manier worden geholpen.
In het rapport staat: ‘Er liggen nog belangrijke opgaven voor de schuldhulpverlening aan verschillende doelgroepen, zoals weinig redzame mensen die langdurige begeleiding nodig hebben, zzp’ers en jongeren.’ Klijnsma: “Sommige mensen weten nog steeds niet de weg naar schuldhulpverlening. Dat vind ik zorgwekkend. Veel mensen voelen schaamte. Ik hoop echt dat mensen die overwinnen. Juist als je in de financiële sores zit, is het zó belangrijk om op tijd aan te kloppen.”
Eigen huis? Geen hulp
Volgens Klijnsma zijn er ook mensen die tevergeefs bij de gemeente aankloppen. Als voorbeeld noemt ze huiseigenaren. “Sommige gemeenten zeggen: ‘U hebt een eigen huis, dus u hebt geen hulp nodig’. Dat kán en mág niet op basis van de nieuwe wet. Er is maar één reden waarom mensen geen schuldhulp kunnen krijgen, en dat is omdat ze illegaal in ons land verblijven. In alle andere gevallen moet iedereen altijd een een helpende hand toegereikt krijgen.”
Het lijkt erop, zo zegt Klijnsma, dat gemeenten zich er wat de schuldhulp betreft ’te gemakkelijk vanaf brengen’. “Maar dat wil ik zeker weten.” De Inspectie Sociale Zaken en Werkgelegenheid doet daar nu onderzoek naar en komt in het najaar met resultaten. “Als dan blijkt dat de wet moet worden aangepast, ga ik daar naar kijken”, zegt Klijnsma.
De gemeente Amsterdam maakt veel werk van schuldhulpverlening, zegt de Amsterdamse wethouder Arjan Vliegenthart. Hij ziet dat de overheid de problemen zelf ‘vaak groter maakt’. “De Belastingdienst en het Centraal Justitieel Incassobureau zijn vaak niet flexibel en brengen mensen met schulden zo alleen maar verder in de problemen”, aldus Vliegenthart.