Dat stelt de Rekenkamer van Zaanstad in zijn onderzoek Transformatie zorg voor de jeugd. Voorbereiding en oefening in Zaanstad. Via de inzet van 5 wijkgerichte Jeugdteams wordt daar al 2 jaar geoefend met de nieuwe jeugdhulpverleningsstructuur. Aanleiding voor de Rekenkamer om de ervaringen over de nieuwe werkwijze onder de loep te nemen, knelpunten op een rijtje te zetten en aanbevelingen te doen. Het rapport ligt nu bij de raad.
Geen tijd voor reflectie
De Rekenkamer is positief dat Zaanstad de Jeugdteams in afwachting van de decentralisatie de ruimte heeft gegeven om te oefenen met de nieuwe werkwijze. Een van de voordelen is dat vernieuwingen worden opgepakt en er ruimte is voor eigen accenten binnen de werkwijze van een Jeugdteam. Nadelen zijn er echter ook, constateert de Rekenkamer. ‘Het kan leiden tot een permanente stapeling van activiteiten waar iedere keer in elk team weer het wiel opnieuw uitgevonden wordt.’ Tijd voor reflectie is er nu nauwelijks, maar wel noodzakelijk.
Lessen trekken
In de praktijk wordt onvoldoende stilgestaan bij de lessen die getrokken kunnen worden uit de ervaringen van de 5 Jeugdteams. Dat moet anders, vindt de Rekenkamer. In zijn ogen zou de gemeente er goed aan doen om een leerprogramma te ontwikkelen waarin periodiek lessen worden getrokken van de werkwijze in de Jeugdteams. Ook moet gebruik worden gemaakt van de verschillen tussen de Jeugdteams ‘om te leren wat de “juiste dingen” zijn’.
Regierol versterken
Daarnaast moet de regierol van de Jeugdteams worden versterkt. Nu bestaat onduidelijkheid over wie de regisseur is. Bovendien is het Jeugdteam ‘niet altijd de beoogde spin in het web’. Een ander probleem waar men in Zaanstad tegenaan loopt is dat ‘vaak niet duidelijk is wat de regievoering door het Jeugdteam inhoudt’. Regievoering is cruciaal bij de beoogde integrale benadering (één gezin-één plan-één regisseur’), benadrukt de Rekenkamer.
Monitoren
De raad moet kunnen monitoren of de aannames van het ingezette jeugdbeleid – waaronder preventie, vroegsignalering en eigen kracht – uitkomen. De informatievoorziening aan de raad moet beter en transparanter, ook over risico’s, vindt de Rekenkamer, ‘zodat de raad een bewuste afweging kan maken voor het accepteren of het beheersen van risico’s’. De maatschappelijke gevolgen van de risico’s moeten beter financieel worden vertaald en meegenomen in rapportages. ‘Een ander probleem is dat niet alle risico’s voorzien zijn van beheersmaatregelen en het college niet expliciet meldt welke risico’s het wil beheersen of accepteren.’