Strafonderzoek
Binnen de jeugdstrafrechtketen is afgesproken om het screenings- en risicotaxatie- instrument LIJ standaard in te zetten bij jongeren die verdacht worden van een strafbaar feit. Dit is noodzakelijk om vervolgens een volledig en betrouwbaar strafadvies voor alle jeugdige justitiabelen in Nederland te kunnen geven. Het huidige LIJ-onderzoek, dat de Raad voor de Kinderbescherming uitvoert bij jongeren die verdacht worden van een strafbaar feit, richt zich voornamelijk op een risicotaxatie voor herhaling, waarbij niet altijd voldoende verbinding is tussen straf en zorg, overheid en andere maatschappelijke instanties. De pilot Omgevingsadvies wil een meerwaarde toevoegen aan het bestaande gebruik van het LIJ.
Omgevingsadvies
In een omgevingsadvies leveren, op initiatief van de RvdK, alle betrokken professionals en/of andere steunbronnen input. Er ontstaat zo directe samenwerking en verbinding tussen alle betrokkenen. Dit kunnen bijvoorbeeld zorgverleners, slachtofferinstanties, de regisseur van de gemeente, de voetbaltrainer of mentor van school zijn. Zij verzamelen en delen, samen met de betreffende jongere en zijn/haar ouders, informatie en schatten het risico op herhaling van crimineel gedrag in. Vervolgens stelt de RvdK op basis van het LIJ en het netwerkgesprek een advies en een plan van aanpak op. Het omgevingsadvies biedt zo kansen om een betekenisvollere reactie en advies te geven vanuit een netwerk van betrokken instanties en belangrijke derden. Dit kan onderdeel uitmaken van het advies aan de Officier van Justitie en de rechter. Het is ook denkbaar dat het omgevingsadvies betrekking heeft op de keuze om een strafrechtelijk traject in te zetten, of in plaats daarvan een traject gericht op zorg of ondersteuning. Prioriteit is wat nodig is voor het kind in kwestie, niet het gestandaardiseerd volgen van een werkproces.
Het project is geslaagd als het lukt om in 2019 bij 30 jeugdigen uit de gemeenten Sittard – Geleen en Venlo tot een omgevingsadvies te komen, dat leidt tot een betekenisvoller integraal plan met passende interventies op het gebied van veiligheid en zorg, waardoor herhaling van strafbare feiten wordt voorkomen.
Programma Koers en Kansen
Het project maakt onderdeel uit van het programma Koers en Kansen van het ministerie van Justitie en Veiligheid. Bij Koers en Kansen voor de sanctie-uitvoering slaan justitie, zorg en gemeenten de handen ineen voor effectievere sancties.