Een belangrijk onderdeel van het wettelijke kwaliteitssysteem binnen een instelling is het registreren en periodiek analyseren van incidenten en op grond daarvan verbeteringen doorvoeren. De Inspectie Jeugdzorg heeft in 2011 alle instellingen die, ingevolge de Wet op de Jeugdzorg, onder haar toezicht vielen verzocht de incidentenregistratie en bijbehorende analyse en verbetermaatregelen eerst halfjaarlijks en later jaarlijks aan de inspectie toe te sturen.
De inspectie beoordeelde de ingezonden rapportage aan de hand van het door de inspectie opgestelde toetsingskader en koppelde haar bevindingen individueel aan de instellingen terug. Deze werkwijze heeft effect gehad; over het geheel genomen was een kwaliteitsverbetering van de periodieke analyse zichtbaar.
Verplicht kwaliteitszorgsysteem
Met de inwerkingtreding van de Jeugdwet houdt de Inspectie Jeugdzorg samen met de Inspectie voor de Gezondheidszorg en de Inspectie Veiligheid en Justitie toezicht op alle instellingen die jeugdhulp leveren. De inspecties verwachten van deze instellingen dat zij incidenten registreren, deze periodiek analyseren en naar aanleiding daarvan zo nodig verbetermaatregelen nemen. De instellingen hebben de wettelijke verplichting om een kwaliteitszorgsysteem te hebben, waar de incidentenregistratie en -analyse deel van uitmaken. Het is de verantwoordelijkheid van de instellingen hier zorg voor te dragen.
Met ingang van 2016 zullen de inspecties het registreren, analyseren en doorvoeren van verbeteringen meenemen in het reguliere risicogestuurde toezicht en dus niet meer apart bij alle instellingen opvragen. Hierdoor dragen de inspecties bij aan het verlagen van de administratieve lasten.