Derdelanders kunnen tot 4 september 2023 in de opvang voor vluchtelingen uit Oekraïne verblijven om zo de hoge druk op de asielopvang te verlichten. Staatssecretaris van Justitie en Veiligheid, Eric van der Burg, besluit hiertoe na overleg met de VNG en het Veiligheidsberaad. Het gaat om circa 4.660 derdelanders die gevlucht zijn uit Oekraïne, maar feitelijk afkomstig zijn uit andere landen. Zij studeerden of werkten bijvoorbeeld in Oekraïne. In deze periode start de IND gelijktijdig met de behandeling van hun asielaanvragen.
De tijdelijke bescherming voor derdelanders loopt nog 6 maanden door. Het gaat om derdelanders met een tijdelijke verblijfsvergunning in Oekraïne, die voor 19 juli 2022 in Nederland ingeschreven stonden in de Basisregistratie Personen (BRP).
In plaats van tot 4 maart 2023 kunnen zij nu tot 4 september 2023 in de gemeentelijke of particuliere opvang verblijven voor mensen uit Oekraïne. Ook houden zij het recht op medische zorg, leefgeld, onderwijs tot 18 jaar en de mogelijkheid om te werken.
De IND start de komende periode met de afhandeling van de asielzaken, te beginnen met de circa 1.200 aanvragen van derdelanders, die afkomstig zijn uit veilige herkomstlanden. Ook 100 kansrijke asielzaken uit Jemen en Syrië krijgen prioriteit. Het gaat hier vooral om mensen die bijvoorbeeld nog in de asielprocedure zaten toen Rusland binnenviel in Oekraïne. De overige aanvragen van deze groep (ongeveer 3.300) handelt de IND daarna af. Zij krijgen daarbij geen voorrang op andere asielzoekers die al lang op beslissing wachten.
Als een asielaanvraag is afgewezen bestaat de mogelijkheid om in beroep te gaan. Na toewijzing van de asielstatus wordt er voor mensen gezocht naar een geschikte woning. Op deze manier wordt de druk op de asielopvang zoveel mogelijk beperkt.
Na 4 september loopt de bescherming onder de tijdelijke richtlijn af. Als op dat moment de asielaanvraag nog in behandeling is dan heeft de aanvrager recht op reguliere asielopvang.