Uit onderzoek naar de verschillen en overeenkomsten tussen mensen met een psychische stoornis in de Wmo en in de Wlz concludeert staatssecretaris Van Ooijen (VWS) dat gemeenten het hun ter beschikking gestelde budget niet volledig uitgeven. De VNG heeft hier richting de Tweede Kamer op gereageerd. De VNG heeft de Kamerleden, via een inbreng, erop gewezen dat het onderzoek onvoldoende onderbouwd is en een uitname uit het gemeentefonds als oplossing voor een budgettair tekort bij het rijk voor gemeenten onacceptabel is.
Onderzoek onvoldoende onderbouwd, kosten niet meegenomen
Dat het onderzoek onvoldoende is onderbouwd, geven de onderzoekers (Significant) zelf al aan. Zij constateren dat verschillende onzekerheden en beperkingen een rol spelen bij het inschatten van de uitgaven in de Wmo, daardoor moesten zij verschillende aannames doen.
De onderzoekers hebben ook niet de kosten meegenomen die gemeenten in de volle breedte van het sociaal domein maken om de doelgroep de juiste zorg en ondersteuning te bieden. Denk aan collectieve oplossingen in wijken en ondersteuning bij financiële problematiek.
Betere en nadere analyse nodig om hoge instroom in de Wlz te verklaren
Gemeenten herkennen dan ook niet het beeld dat het onderzoek schetst. Niets wijst erop dat de zorgvraag is afgenomen, gemeenten kampen juist met wachtlijsten omdat veel zorgaanbieders hun beschikbare plekken nu voor Wlz-zorg inzetten.
Er is een betere en nadere analyse nodig om goed te begrijpen wat er aan de hand is met de hoge instroom in de Wlz. Dat helpt om effectieve maatregelen te kunnen nemen die passende zorg voor de doelgroep mogelijk maakt, in het perspectief van de houdbaarheid van het totale zorgstelsel (Wmo, Zvw en Wlz).
Voorwaarde voor bestuurlijke afspraken over beperken instroom Wlz
Pas als een uitname uit het gemeentefonds van tafel is, zijn gemeenten bereid bestuurlijke afspraken te overwegen over hoe zij een rol kunnen spelen om de instroom naar de Wlz te beperken. De VNG roept de staatssecretaris verder op om het instrumentarium te faciliteren dat gemeenten nodig hebben:
- een houdbare Wmo
- een alternatief voor resultaatgericht beschikken
- de doordecentralisatie van Beschermd Wonen en spoedige invoering van het daarbij behorende wetsvoorstel woonplaatsbeginsel