De Kinderombudsman en de Nationale ombudsman ontvangen al langere tijd klachten en signalen over problemen rond de opvang van asielzoekers en statushouders. Niet alleen van gezinnen zelf, maar ook van de instanties die hen bijstaan. Veel van die klachten en signalen gaan over de crisisnoodopvang in gemeenten. De ombudsmannen vragen regelmatig aandacht voor de schrijnende situatie van gezinnen in een noodopvang. Dat heeft nog niet geleid tot verbeteringen. Daarom starten de Kinderombudsman en de Nationale ombudsman een onderzoek.
Mensenrechten en kinderrechten gelden altijd en voor iedereen. Toch lijken deze normen minder van toepassing te zijn op de opvang van asielzoekers. Het COA signaleert al geruime tijd dat er een tekort is aan opvangplekken bij gemeenten. Er is onder andere veel onduidelijkheid over hoeveel en hoe lang gemeenten asielzoekers kunnen opvangen.
Het gevolg hiervan is dat asielzoekers, volwassenen én kinderen, heel vaak moeten verhuizen, onderwijs niet altijd geregeld kan worden en/of benodigde zorg niet geleverd kan worden. Ondanks de inzet en betrokkenheid van vele partijen, lijkt er geen verbetering te komen in deze situatie. De problemen blijven bestaan en verergeren zelfs.
Onderzoek
De Kinderombudsman en de Nationale ombudsman onderzoeken waarom en op welke punten het niet lukt om crisisnoodopvang van voldoende kwaliteit te organiseren. De kwaliteit van de opvang wordt door de ombudsmannen bepaald aan de hand van een mensen- en kinderrechtenkader. Daaruit volgen de verplichtingen voor de (lokale) overheid. Het doel is inzichtelijk maken hoe de huidige asielopvang vanuit dit perspectief in de praktijk uitpakt. En in hoeverre overheden (ervoor kunnen) zorgen dat de huidige situatie snel verbetert. Het onderzoek is naar verwachting medio 2023 afgerond.