De regels van de overheid zijn soms zeer complex, ook in de sociale zekerheid. Kwetsbare groepen ontvangen vaak ingewikkelde brieven. Een fout is dan snel gemaakt. Maar dat moet niet meteen leiden tot het stempel fraudeur. Staatssecretaris Van ’t Wout wil daarom meer ruimte voor de menselijke maat in de sociale zekerheidswetgeving.
Staatssecretaris Bas van ’t Wout: “Bij het invullen van een lastig formulier sluipt een foutje er zo in, soms met grote gevolgen. Maar het maken van een fout maakt iemand nog geen fraudeur. Als we willen dat mensen de regels goed naleven, moeten we hen daar zo goed mogelijk bij helpen. Bijvoorbeeld met het voorkomen van fouten. Ik vind het van belang dat we streng zijn waar nodig, maar zacht zijn waar het kan.”
Aanjaagteam Preventie zet in op voorkomen van fouten
Staatssecretaris Bas van ’t Wout doet drie voorstellen om de balans in de handhaving van socialezekerheidswetten te verbeteren. Er komt een onderzoek naar de manier waarop het fraudebegrip in socialezekerheidswetgeving verankerd kan worden. Het doel van het introduceren van deze definitie is om expliciet te erkennen dat er verschil bestaat tussen bewuste regelovertreding en vergissingen of fouten. Het toevoegen van een definitie zorgt voor meer eenheid in de SZW-wetgeving en in uitvoeringspraktijken.
Samen met onze partners, uitvoerders en de gemeenten, kijken we gelijktijdig hoe we beter maatwerk kunnen leveren en wat daarvoor nodig is. Enerzijds moet opzet en grove schuld effectief aangepakt kunnen worden en anderzijds is het van belang dat er voldoende maatwerk mogelijk is bij onbewuste regelovertreding. In alle gevallen blijft voorop staan dat het onterecht verkregen bedrag aan uitkering moet worden terugbetaald.
Daarnaast wordt er een Aanjaagteam Preventie opgericht. Dit team krijgt de opdracht om een bijdrage te leveren aan het voorkomen van fouten in de uitkeringsaanvraag. Bijvoorbeeld door nieuwe regels beter uit te leggen en onderzoek te doen naar de begrijpelijkheid van wetten. Door meer in te zetten op preventie kan schaarse handhavingscapaciteit beter worden ingezet op die plaats waar het daadwerkelijk nodig is: in de aanpak van personen die willens en wetens misbruik maken van het stelsel.