Update – Steeds meer mensen kijken naar de mogelijkheid van een mantelzorgwoning. Er leven bij gemeenten nog wel vragen, bijvoorbeeld hoe het zit met het vergunningsvrij plaatsen en de voorwaarden daarvoor, en over de mantelzorgverklaring. De VNG en MantelzorgNL maakten daarom een handreiking voor gemeenten.
Update: verbeteringen
Wegens een fout die enkele oplettende lezers hebben gezien, is de handreiking die op 20 januari 2025 verscheen tijdelijk offline gehaald. Naast het corrigeren van de fout, hebben we een aantal andere verbeteringen doorgevoerd. Zo is er achterin een instructie voor het opzoeken van de actuele regels per gemeente of adres toegevoegd.
Handreiking met voorbeelden
In de handreiking Mantelzorgwonen, een handreiking voor gemeenten zetten we op een rij wat we nu weten over mantelzorgwonen. Dit hebben we aangevuld met voorbeelden hoe gemeenten omgaan met de mantelzorgwoning (en pre-mantelzorgwoning).
Nieuwe landelijke regels verwacht voor mantelzorgwoningen en bijgebouwen
Minister Keijzer (VRO) kondigde in februari aan om de regelgeving voor mantelzorgwoningen weer op landelijk niveau vast te leggen en het vergunningvrij plaatsen en bewonen van een mantelzorgwoning niet alleen voor mantelzorgers, maar ook alle eerstegraadsfamilie toepasselijk te maken.
De handreiking toont veel gemeenten die al soortgelijk beleid hebben ingezet, maar het rijk gaat dit naar verwachting ook regelen. De minister kondigde aan om dit te regelen via Besluit Versterking Regie Volkshuisvesting, met nader te bepalen voorwaarden. De planning van het afronden en inwerking treden van dit besluit is nog niet bekend.
Tot aan de inwerkingtreding van nieuwe landelijke regels voor mantelzorgwoningen (en bijgebouwen op het achtererf in het algemeen), die we niet eerder dan juni 2026 verwachten, gelden de regels van het gemeentelijk omgevingsplan en blijft de handreiking actueel.