Ondanks forse investeringen hebben de Justitiële Jeugdinrichtingen (JJI’s) nog steeds een tekort aan plaatsen voor jongeren en een tekort aan personeel. De JJI’s en de voor hen verantwoordelijke Dienst Justitiële Inrichtingen (DJI) zijn vanaf vorig jaar zomer hard aan de slag gegaan met verbetermaatregelen. Die zijn echter nog niet allemaal merkbaar in de praktijk. De vier inspecties1 die toezicht houden op de jeugdinrichtingen, verwachten dat deze maatregelen pas over enige tijd verlichting zullen bieden. Zij volgen het verbeterproces door hun intensieve toezicht te continueren.
Bij het personeel van de JJI’s2 zelf, de ondernemingsraden en de commissies van toezicht leven grote zorgen of die capaciteit- en personeelsproblemen op korte termijn op te lossen zijn, gezien de krapte op de arbeidsmarkt en de gevolgen van corona. De tekorten leiden volgens hen tot onrust onder de jongeren en tot incidenten.
Vorig jaar oktober heeft de minister voor Rechtsbescherming geld vrijgemaakt om de situatie in de JJI’s te verbeteren. Het effect hiervan is op de werkvloer nog niet overal merkbaar. Jongeren krijgen vanwege het personeelstekort nog steeds niet altijd het aantal uren begeleiding en onderwijs die zij nodig hebben. Zij zitten soms noodgedwongen op hun kamer.
Tot begin dit jaar gingen bijvoorbeeld meer groepsleiders weg dan men nieuw personeel kon aannemen. Ook het ziekteverzuim is blijvend hoog. Dat zorgt voor nog meer druk op de overgebleven medewerkers. Er wordt extra geld en moeite gestoken in het werven van nieuw personeel maar dit kost tijd en levert nog niet voldoende medewerkers op. Er is algehele schaarste op de arbeidsmarkt, er zijn in veel sectoren vacatures.
Wachtlijst
Ondanks de opening van de extra JJI Horsterveen in het najaar van 2021 blijft een tekort aan plekken in de inrichtingen. Hierdoor verblijven soms meer jongeren op een afdeling dan waarvoor er officieel plaatsen zijn. Daarnaast blijft het aantal jongeren op de wachtlijst voor langverblijf afdelingen onverminderd hoog. Omdat deze jongeren niet kunnen doorstromen naar de volgende afdeling, zitten zij op afdelingen waar ze niet thuishoren. Hierdoor worden ze mogelijk niet goed voorbereid op hun terugkeer naar de maatschappij.
(1) De Inspectie Justitie en Veiligheid, de Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd, de Inspectie van het Onderwijs en de Nederlandse Arbeidsinspectie.
(2) In een JJI kunnen jongeren tot 23 jaar geplaatst worden die verdacht worden van een delict of hiervoor zijn veroordeeld. Intensieve begeleiding moet voorkomen dat zij opnieuw in de fout gaan als ze vrijkomen.