Om uitvoeringsinstanties in staat te stellen burgers goed te (blijven) bedienen, moet onder meer bestaande complexe wet- en regelgeving worden vereenvoudigd en het regeerakkoord voor vaststelling worden getoetst op uitvoerbaarheid. Daar ligt een belangrijke taak voor de politiek. Dat stelt ABD TOPConsult in het tweede en laatste rapport van het traject ‘Werk aan uitvoering’, dat minister Koolmees van Sociale Zaken en Werkgelegenheid aan de Tweede Kamer stuurt.
Of je nu een kind krijgt, werkloos wordt of een verblijfsvergunning voor je partner nodig hebt, het is vaak bij belangrijke levensgebeurtenissen waar burgers de overheid in de praktijk ontmoeten. In die ontmoeting moeten uitvoeringsinstanties waarmaken wat politiek wordt beloofd. Belofte en uitvoeringspraktijk sluiten echter niet altijd naadloos op elkaar aan. In juni 2019 heeft het kabinet ABD TOPConsult daarom opdracht gegeven voor een grondige analyse. Hierin staan vier belangrijke uitvoerders centraal: de Belastingdienst, DUO, SVB en UWV.
Minister Koolmees: “Van de overheid mag je verwachten dat je goed wordt geholpen. De kwaliteit van de dienstverlening is medebepalend voor het vertrouwen van de burger in de overheid. Het kabinet investeert extra in de uitvoering. Daarnaast heeft het kabinet onderzoek laten doen naar wat er nodig is om de uitvoering beter te laten aansluiten bij wat mensen nodig hebben. Dit onderzoek laat zien dat structurele verbeteringen nodig zijn. Het biedt ook handvatten om hier gezamenlijk stappen in te gaan zetten”.
Na het eerste rapport, waarin de probleemanalyse is geschetst, worden in het tweede rapport zes handelingsperspectieven omschreven voor een goede balans tussen wat de politiek belooft en wat uitvoeringsorganisaties kunnen waarmaken. Zo moeten burgers kunnen rekenen op een deskundige en toegankelijke overheid, zowel fysiek als digitaal. Het liefst in begrijpelijke taal en eenvoudige procedures. Waar nodig met dienstverlening op maat. Dit vraagt ook om een verbetering van de digitale infrastructuur. Daarnaast moet worden toegewerkt naar reductie van hoeveelheid, complexiteit en gedetailleerdheid van wet- en regelgeving. Ook moet meer tijd worden vrijgemaakt voor de uitvoerbaarheid van nieuw beleid, wet- en regelgeving. Het is wenselijk om meer aandacht te besteden aan de uitvoerbaarheid in wetsvoorbereiding en het parlementaire proces. Hetzelfde geldt voor een uitvoeringstoets op het regeerakkoord.
De zes handelingsperspectieven worden de komende periode verder uitgewerkt in een werkagenda voor de uitvoering. Deze werkagenda wordt medio december als kabinetsreactie naar de Tweede Kamer gestuurd.