Het aantal verstrekte werkvergunningen voor asielzoekers is dit jaar verviervoudigd, van 1840 in 2023 naar bijna 7400 in 2024. Dat blijkt uit cijfers van uitkeringsinstantie UWV. Nu asielzoekers het hele jaar mogen werken in plaats van slechts 24 weken, is een belangrijke drempel voor werkgevers om asielzoekers aan te nemen weggenomen.
Vooral uitzendbedrijven vragen werkvergunningen voor asielzoekers aan. Bij de aanvraag voor een vergunning moet de werkgever aangeven welke functie de beoogde kandidaat gaat vervullen. Ongeveer een op de vijf asielzoekers die een vergunning krijgt, gaat aan de slag als schoonmaker, een op de tien als productiemedewerker. Een iets kleiner deel gaat aan het werk als afwasser of keukenhulp of wordt ingezet als magazijnmedewerker. Soms worden er ook werkvergunningen verstrekt voor tandartsassistenten, ICT-medewerkers en zorg- en onderwijsgevend personeel.
De meeste vergunningen worden verstrekt in de regio Amsterdam, gevolgd door Utrecht en Rijnmond. Lang niet iedere asielzoeker krijgt een baan die past bij de opleiding en ervaring uit het thuisland, zegt directeur Judith Duveen van UWV Werkbedrijf. “We laten nog veel talent onbenut. Het zou goed zijn als we met elkaar kijken naar wat mensen nog meer kunnen en wat hun vaardigheden zijn.”
Asielzoekers mochten tot eind 2023 niet meer dan 24 weken per jaar werken. Deze zogeheten 24-wekeneis is afgeschaft nadat de Raad van State had geoordeeld dat deze in strijd was met Europese richtlijnen.
Lang niet alle aanvragen voor een werkvergunning worden goedgekeurd. Gemiddeld wordt ongeveer 25 tot 30 procent geweigerd. Soms gebeurt dat omdat een aanvrager alsnog van de aanvraag afziet of omdat de asielzoeker inmiddels statushouder is geworden. Soms wordt een aanvraag geweigerd omdat de werkgever geen marktconforme arbeidsvoorwaarden biedt of omdat de asielzoeker binnen afzienbare tijd het land wordt uitgezet.