De Participatiewet wijzigt elk jaar in ieder geval op 1 januari en op 1 juli. Het gaat dan om (half)jaarlijkse wijzigingen, zoals het aanpassen van normen. En grote wijzigingen, zoals nu opgenomen in de Verzamelwet van SZW 2022. Hieronder bespreek ik voor u de wijzigingen die van belang zijn bij uw digitale formulieren.

Normen levensonderhoud

Elk half jaar worden de normen voor levensonderhoud geïndexeerd. Dit heeft ermee te maken dat het minimumloon halfjaarlijkse wordt geïndexeerd. De Participatiewet is gekoppeld aan de hoogte van het wettelijk minimumloon. De Participatiewet kent verschillende normen voor verschillende leefvormen.

  • Jongerennorm
  • Normen >21 jaar tot pensioengerechtigde leeftijd
  • Normen vanaf de pensioengerechtigde leeftijd
  • Inrichtingsnorm

De leefvorm geeft de samenstelling van het gezin of de alleenstaande (ouder) aan. Dus of belanghebbende gehuwd is, alleenstaand en of er kinderen zijn waarover hij/zij de volledige zorg draagt. Deze samenstelling is ook weer belangrijk voor de hoogte van de norm.

De onderliggende berekeningen voor de kostendelersnorm passen zich daarmee ook aan naar de nieuwe normen.

Vermogensvrijlating

Het buiten beschouwing te laten vermogen wordt 1 keer per jaar per 1 januari gewijzigd. Ook de vermogensgrenzen zijn afhankelijk van de leefvormen. Voor een alleenstaande geldt een andere vrijlating dan voor de alleenstaande ouder of gehuwden.

Daarnaast bestaat er voor een eigen woning een vrijlating. Zit de waarde van een huis boven dit bedrag? Dan krijgt de belanghebbende de bijstand in de vorm van een lening. Dit wijkt dan af van de normale gang van zaken. Een uitkering hoeft normaal namelijk niet terugbetaald te worden.

Gemeentelijk beleid

Met de wettelijke indexering komt vaak ook een indexering van bedragen vastgelegd in gemeentelijk beleid. Je ziet dit het meest bij de individuele inkomenstoeslag. Deze toeslag is een vast bedrag dat het college jaarlijks indexeert. Of de toeslag is een vastgesteld percentage van bijvoorbeeld de gehuwdennorm.

De aangepaste normen hebben natuurlijk ook invloed op draagkrachtberekeningen bijzondere bijstand. De draagkrachtberekening gaat namelijk uit van 110% van de van toepassing zijnde norm. Het genoemde percentage is een voorbeeld en afhankelijk van het gemeentelijk beleid.

De voordelen die zitten aan een slim digitaal formulier zijn eindeloos. Belangrijk is het om de formulieren bij te werken.

Inhoudelijke wijzigingen

Dit zijn de vaste wijzigingen die elk (half) jaar terugkomen. Vanaf 1 januari 2022 treden ook andere aanpassingen in werking.

Ontzorgen

Gemeenten moeten bijstandsgerechtigde inburgeringsplichtigen financieel gaan ontzorgen. Dit houdt in dat gemeenten de huur, gas/water/licht en de zorgverzekering vanuit de uitkering rechtstreeks overmaakt aan het bedrijf.

Loonkostensubsidie  

Voor het toepassen van loonkostensubsidie in de Participatiewet is veel veranderd. Deze wijziging is voor het grootste deel ingegaan op 1 juli 2021. Zie ook de opinie Naderende wijzigingen in de loonkostensubsidie van mijn collega. Vanaf 1 januari 2022 komt hier nog een wijziging bovenop. Loonkostensubsidie moet vanaf dan worden doorbetaald als de werknemer ziek is. Voor 1 januari 2022 moet de loonkostensubsidie nog worden stopgezet tijdens ziekte. Het UWV betaalt dan de ziektekosten. Dit is een omslachtig proces. De wijziging zorgt voor een veel efficiënter proces.

Studietoeslag

De nieuwe studietoeslag gaat in per 1 april 2022. Tenminste, dat is de bedoeling. Nu bestaat ook al een individuele studietoeslag. In de wet staan hiervoor de kaders. Jullie als gemeenten hebben dit verder uitgewerkt in beleid. Het belangrijkste wat in het beleid moet staan, is de hoogte van de toeslag.

Vanaf 1 april 2022 staat alles met betrekking tot de studietoeslag in het nieuwe artikel 36b Participatiewet. Alle voorwaarden zijn dan landelijk bepaald. Dus ook de hoogte van de toeslag. Een digitaal formulier voor de studietoeslag kunnen we samen met u ontwikkelen.

Aanpassen digitale formulieren

De voordelen die zitten aan een slim digitaal formulier zijn eindeloos. Dit heeft u al kunnen lezen in “Digitale formulieren: meer dan een paar online pdf’s!”. Een slim digitaal formulier stelt alleen relevante vragen. En aan het eind ziet u het antwoord met berekening dat van toepassing is op uw casus.

Belangrijk is het om de formulieren bij te werken. Medewerkers en de inwoners die het formulier invullen moeten erop kunnen vertrouwen dat de uitkomst van de formulieren juist is. Bij een aanvraag voor bijstand zijn bovenstaande wijzigingen daarom van belang. Neem voor de wijzigingen of het maken van een digitaal formulier op maat contact op met één van de configuration consultants.[1] Samen zorgen we ervoor dat uw formulieren tot de volle 100% blijven functioneren.

[1] Tineke Bodewes en Tom Voermans.