6 nuttige toepassingen
Hoe kan AI worden ingezet bij de uitvoering van de Participatiewet? Ik zie 6 belangrijke mogelijkheden:
-
Relevante uitspraken van de rechter zoeken
Bij het beantwoorden van een juridische vraag is het vaak waardevol om te onderzoeken of er nog relevante uitspraken zijn die in de beoordeling meenomen kunnen worden. Het nalopen van alle relevante uitspraken is vaak tijdrovend en complex door het gebruik van verschillende zoektermen. Met AI kunnen relevante uitspraken sneller worden gevonden.
AI kan ook een handig overzicht geven van ontwikkelingen in de rechtspraak. Bijvoorbeeld een overzicht van recente rechtspraak over het kunnen vaststellen van het recht op bijstand bij online gokken als een belanghebbende geen inzicht geeft in zijn online gokaccounts.
-
Uw eigen mening controleren
AI kan uw sparringspartner zijn. Bijvoorbeeld door te controleren of uw antwoord volledig en accuraat is. Stel: u vindt dat de besparing van een bijstandsgerechtigde op energiekosten van zonnepanelen, geen invloed heeft op het recht op bijstand. Dan zou u AI de casus kunnen voorleggen. Of met vragen aan AI alternatieve overwegingen verkennen die u mogelijk over het hoofd heeft gezien.
-
Inspiratie geven voor een verdedigbare oplossing
Stel: u krijgt een aanvraag om algemene bijstand van een persoon die geen EU-burger is maar een aanvraag voor een verblijfsrecht doet op basis van het arrest Chavez-Vilchez. En u heeft geen enkel aanknopingspunt om tot een antwoord op de vraag te komen of deze persoon in aanmerking voor bijstandsverlening komt. Dan kan het handig zijn om deze vraag aan AI voor te leggen. AI kan u een richting voor een antwoord geven en u voorzien van verschillende invalshoeken en benaderingen.
-
Kamerstukken en uitspraken snel doorgronden
De Participatiewet is volop in beweging. Er is veel nieuwe rechtspraak. Er zijn veel wetsvoorstellen (in voorbereiding) zoals de Participatiewet in balans waarin aandacht is voor de menselijke maat. AI kan een hulpmiddel zijn om snel de hoogtepunten uit een kamerstuk of rechterlijke uitspraak te halen. Dat maakt het makkelijker om op de hoogte te blijven van de ontwikkelingen. Ik vind het wel belangrijk om de stukken nog steeds integraal te lezen. Het voordeel van AI is dan vooraf snel inzicht te krijgen in de belangrijkste onderdelen.
-
Samenvattingen maken
AI kan op basis van bronnen samenvattingen maken. Die kunnen gebruikt worden als inspiratie voor het maken van samenvattingen van uitspraken of het maken van een nieuwsbericht.
-
Informatie toegankelijk maken voor een breed publiek
Juridische informatie kan moeilijk te begrijpen zijn voor mensen die minder gewend zijn juridische stukken te lezen. AI kan helpen om ingewikkelde materie en jargon toegankelijk te maken voor een breed publiek. Zo zet ik AI wel eens in om opzetten te maken voor berichten op LinkedIn, waarbij ik mijn volgers inzicht geef in wetsvoorstellen en nieuwe rechtspraak.
Valkuilen AI
Hoewel AI veel voordelen biedt, zijn er ook valkuilen.
Uitkomst en bronnen controleren
AI is geen opgeleid jurist, maar een taalmodel dat patronen herkent in data. Het is belangrijk om altijd de resultaten van AI te controleren en te verifiëren. Het blind vertrouwen van een door AI gegeven antwoord is onverstandig. AI kan hallucineren. Bijvoorbeeld door het opnemen van verwijzingen naar rechtspraak die niet bestaat of die niet gaat over het voorgelegde vraagstuk.
Ik ben ervan overtuigd dat hoe beter de bronnen zijn waarvan AI gebruik maakt, hoe betrouwbaarder de uitkomst zal zijn.
Betrouwbare bronnen
Ik ben ervan overtuigd dat hoe beter de bronnen zijn waarvan AI gebruik maakt, hoe betrouwbaarder de uitkomst zal zijn. Zo ben ik betrokken bij de ontwikkeling van onze eigen AI: Schulinck AI-Desk. Schulinck AI-Desk geeft antwoord op juridische vraagstukken op het terrein van de Participatiewet. Mijn rol is een bijdrage te leveren aan de betrouwbaarheid van de antwoorden. Dat betekent dat ik de correctheid van veel antwoorden beoordeel.
Voorkom tunnelvisie
Een andere mogelijke valkuil in het gebruik van AI is het optreden van tunnelvisie. Maar is dit risico zonder AI niet ook aanwezig? Ik denk het wel. Een jurist kan op basis van de bronnen die de jurist gebruikt ook blind zijn voor andere invalshoeken of overwegingen.
Daarnaast denk ik dat AI ook dienstbaar kan zijn om tunnelvisie te voorkomen. AI kan gebruikt worden om visies te toetsen. En AI is juist in staat om dan ook alternatieve overwegingen naar boven te halen. Uiteindelijk blijft de sleutel om tunnelvisie te voorkomen in handen van de mens.
Prompt
Voor het gebruik van AI is het belangrijk om een goede prompt³ te formuleren. Wees duidelijk en specifiek. Een goede prompt is zo concreet mogelijk en geeft zoveel mogelijk context. Zorg ervoor dat de prompt relevant is voor de taak die je wilt uitvoeren. Dit helpt de AI om gefocust te blijven op het onderwerp.
Mogelijkheden AI verkennen is de moeite waard
AI biedt mogelijkheden om de uitvoering van de Participatiewet te verbeteren. Van een extra check door een rechtspraakonderzoek tot het toegankelijk maken van juridische informatie voor een breed publiek. AI kan bij juist gebruik een waardevolle bondgenoot zijn in uw dagelijkse werkzaamheden. Wees u wel bewust van de valkuilen: controleer antwoorden en bronnen en voorkom tunnelvisie.
Door AI slim in te zetten en kritisch te blijven, kan juridisch werk efficiënt en nauwkeurig worden gedaan. Het is de moeite waard om de mogelijkheden van AI te verkennen en te zien hoe deze technologie uw werk kan ondersteunen.
¹ Andere toepassingen van AI zoals het genereren van powerpoints of het inzetten van AI-agents laat ik hier buiten beschouwing.
² Als Juridisch eindredacteur ben ik verantwoordelijk voor de kennisbank Schulinck Participatiewet.
³ Een prompt in de context van AI verwijst naar de tekst of instructie die je aan een AI-model geeft om een specifieke taak uit te voeren. Het is als een vraag of opdracht die je aan de AI stelt om een gewenst antwoord of resultaat te krijgen.
Schulinck AI-Desk
Dé AI-oplossing voor gemeenten