Steeds meer gemeenten noemen in hun Wmo-toekenning niet meer hoeveel tijd een cliënt hulp krijgt. Zij nemen in plaats daarvan op welk resultaat een zorgaanbieder voor de cliënt moet bereiken. Dit noem je resultaatgericht beschikken.
De CRvB vindt dat resultaatgericht beschikken alleen mag als de gemeente ook in de beschikking zet hoeveel tijd een zorgaanbieder komt werken. Alleen het noemen van een resultaat is volgens de CRvB niet concreet en geeft de cliënt daarom niet genoeg rechtszekerheid. Ik denk dat gemeenten ook op een andere en, misschien wel op een betere manier, voor voldoende rechtszekerheid in hun Wmo-beschikkingen kunnen zorgen.
Rechtszekerheid
De cliënt moet in de beschikking precies kunnen lezen welke hulp hij kan verwachten. Dat noem je rechtszekerheid.
Duidelijke zorgaanspraak
Resultaatgericht beschikken mag volgens de CRvB alleen als duidelijk is hoeveel tijd het bereiken van het resultaat kost. Een gemeente mag wel in een beschikking zetten dat een cliënt aanspraak maakt op “een schoon en leefbaar huis”. Hoe de zorgaanbieder het huis schoon en leefbaar moet houden, moet de gemeente dan in tijd beschrijven. Hoeveel tijd een zorgaanbieder kwijt is aan het schoonmaken, moet de gemeente uitleggen op basis van een objectief en onafhankelijk onderzoek door een externe partij.
Zorgaanspraak op andere manier concreet maken
Kortgeleden behandelde de CRvB 2 zaken van gemeenten die de zorgaanspraak van hun cliënten niet in tijd maar op een andere manier concreet wilden maken. Op basis van de Wmo-beschikking maakten de cliënten aanspraak op “een schoon en leefbaar huis en draagbare kleding”. De gemeenten verwezen daarbij naar een ondersteuningsplan waarin stond:
- Wat de zorgaanbieder precies moest doen
- Hoe vaak de aanbieder moest schoonmaken
- In welke ruimtes de aanbieder moest schoonmaken
- Met welk resultaat de aanbieder moest schoonmaken
De gemeenten hadden deze resultaten in lokale regelgeving uitgewerkt in een elementenlijst. Voor ieder schoon te maken onderdeel van de woning beschrijven de gemeenten in deze lijst wat zij bedoelen met schoon. Als een cliënt ontevreden is, kan hij bij de gemeente klagen. In reactie op de klacht, controleren de gemeenten de schoonmaakwerkzaamheden.
Als een gemeente de resultaten in detail uitwerkt en achteraf de kwaliteit kan controleren, lijkt mij dat concreet genoeg
Resultaten in detail en controle op kwaliteit
De CRvB vond de gemeenten in beide situaties niet concreet genoeg, omdat niet in de beschikking stond hoeveel uren en minuten de schoonmaakhulp aanwezig zou zijn. Ik denk dat de gemeenten hier wel concreet genoeg zijn geweest. Zij hebben tot in detail uitgewerkt welke resultaten de cliënten konden verwachten. Bij klachten doen de gemeenten achteraf een onderzoek naar de schoonmaakkwaliteit.
Het lijkt mij dat de cliënten van tevoren precies wisten waar zij recht op hadden. Ik denk zelfs dat de aanspraak van deze cliënten duidelijker is dan wanneer de gemeenten de hulp in tijd in plaats van in resultaat zou hebben uitgedrukt. Dat een zorgaanbieder een aantal uren in de woning van de cliënt aanwezig is, betekent namelijk nog niet dat de aanbieder zijn of haar werk goed doet.
Wetsvoorstel resultaatgericht beschikken
De manier van beschikken van de 2 gemeenten past ook goed binnen het wetsvoorstel resultaatgericht beschikken. Sinds begin 2020 bestaat er een consultversie van dit wetsvoorstel. Het voorstel moet resultaatgericht beschikken zonder tijdsindicatie mogelijk maken.
Op dit moment is het nog niet duidelijk of het voorstel, al dan niet in aangepaste vorm, wordt ingediend. Zeven cliëntorganisaties zijn tegen invoering van het voorstel. De bezwaren van de cliëntorganisaties richten zich overigens niet op het resultaatgericht indiceren op zich. Zij vinden onder andere dat de wijze waarop op basis van het voorstel Wmo-beschikkingen tot stand komen de cliënt onvoldoende rechtsbescherming biedt. Voorlopig zal het dus wel uitgangspunt blijven dat alleen beschikken in uren, voldoende rechtszekerheid kan bieden.
Meer weten?
Wil je op de hoogte blijven over ontwikkeling op het gebied van resultaatgericht beschikken? Neem dan een abonnement op onze Kennisbank Schulinck Wmo. Eerder schreef mijn collega Mark Bruin een opinie over resultaatgericht beschikken als het gaat om een pgb.