Met ingang van 1 april wordt het voor huizenkopers in Amsterdam verplicht om hun gekochte huis zelf te gaan bewonen, als de woning een WOZ-waarde heeft tot 512.000 euro. De eerste vier jaar na aankoop mogen ze de woning niet verhuren. De ‘zelfwoonplicht’ gaat gelden voor de hele stad.
Door de grens te leggen bij 512.000 euro wordt 60 procent van de koopwoningen in Amsterdam beschermd tegen opkoop. Die grens is relatief hoog, maar dat komt doordat de koophuizen in de stad duur zijn. “De prijs van een koopwoning is de afgelopen zeven jaar meer dan verdubbeld, tot gemiddeld zes ton. Met de opkoopbescherming voor bestaande koopwoningen maken starters en middeninkomens meer kans op een koophuis, omdat ze niet meer afgetroefd worden door beleggers die woningen opkopen om ze daarna tegen torenhoge prijzen te verhuren. Woningen zijn om in te wonen en niet om aan te verdienen”, zegt woonwethouder Jakob Wedemeijer.
De gemeenteraad moet over een kleine twee weken officieel nog akkoord gaan met de maatregel. Maar een woordvoerster van Wedemeijer verwacht daar geen obstakels.
Woensdag kwam naar buiten dat de particuliere huursector in Amsterdam inmiddels groter is dan de voorraad koopwoningen. Dit komt waarschijnlijk door zogenoemde buy-to-let woningen die worden gekocht om te verhuren, en keep-to-let woningeigenaren die elders gaan wonen en hun woning niet verkopen, maar verhuren. In twee jaar tijd zijn 10.000 huizen van de koopmarkt naar het dure particuliere huursegment verschoven.
Amsterdam is niet de enige gemeente waar opkoopbescherming van kracht is of wordt. In Rotterdam geldt in zestien wijken zo’n regeling voor huizen met een WOZ-waarde tot 355.000 euro. Ook tientallen andere gemeenten hebben een zelfbewoningsplicht of zijn bezig met zo’n regeling.
Op de zelfbewoningsverplichting zijn een paar uitzonderingen. Zo mag een huis wel worden verhuurd aan directe familieleden (ouders, kinderen, broers, zussen) of tijdelijk worden verhuurd, bijvoorbeeld tijdens een verblijf in het buitenland. Ook woningen die onlosmakelijk horen bij een bedrijfsruimte, kantoor of winkel mogen worden verhuurd.