Het blijkt moeilijker dan eerder gedacht om de stikstofdoelen te halen, geeft demissionair minister Christianne van der Wal (Natuur en Stikstof) toe na een kritisch rapport van vier kennisinstellingen. De bewindsvrouw verdedigt dat de overheid aanvankelijk op schema lag. Maar daar kwam verandering in toen vorig jaar uit wetenschappelijk onderzoek bleek dat de schade die stikstof aanricht in de natuur groter was dan eerder aangenomen.
Het Planbureau voor de Leefomgeving (PBL), het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM), de universiteit Wageningen (WUR) en ingenieursbureau Deltares zeggen volgens de minister “heel duidelijk dat meer nodig is en scherpere keuzes gemaakt moeten worden om de doelen op tijd te halen.” Zij noemen kostbare en verregaande maatregelen die boerenbedrijven moeten nemen om de doelen in 2030 of 2035 te halen. Zo zeggen de onderzoekers dat de hoeveelheid vee dan flink omlaag moet en natuurgebieden worden uitgebreid. Het is naar hun mening “niet plausibel” dat alle benodigde maatregelen in tien jaar worden genomen.
Ook Van der Wal spreekt van een “opgave van ongekende omvang”. Ze vindt net als de kennisinstellingen dat de overheid niet moet wachten op “perfecte plannen die op elk detail zijn uitgewerkt”. De bewindsvrouw vindt het een betere aanpak om stap voor stap aan oplossingen te werken en deze gaandeweg bij te stellen als dat nodig blijkt.
De minister zegt hier op verschillende manieren mee bezig te zijn. Dat doet ze bijvoorbeeld door het Nationaal Programma Landelijk Gebied (NPLG) op te zetten. Het plan is om regionale doelen te stellen voor natuur, water, klimaat en stikstof en provincies grotendeels verantwoordelijk te maken om deze te behalen. Van der Wal laat het aan een nieuw kabinet om hier een definitief besluit over te nemen, maar is wel bezig om de plannen verder uit te werken. Daarom gaat ze in maart een ronde langs provincies maken om het hierover te hebben. De aanbevelingen in het rapport komen daarbij goed van pas volgens de bewindsvrouw.
Het is de vraag hoeveel er van de plannen van Van der Wal overblijft in een nieuw kabinet. Twee hoofdrolspelers in de kabinetsformatie, BBB en PVV, zien niks in de huidige stikstofregels.