De rechtbank in Amsterdam neemt op 3 mei het nieuwe onderkomen aan de Zuidas in gebruik. De ruim 60.000 vierkante meter biedt over tien etages ruimte aan circa 1000 rechtbankmedewerkers, waaronder 200 rechters, plus nog eens 200 medewerkers van zogeheten ketenpartners zoals het Openbaar Ministerie. De totale kosten van de nieuwbouw, inclusief dertig jaar beheer en onderhoud, bedragen 235 miljoen euro.
Op het plein bij de hoofdingang van het gerechtsgebouw is naast een moderne vijver een opvallend, ruim vijf meter hoog kunstwerk geplaatst: een beeld van een in trainingsbroek gestoken, voorovergebogen reus getiteld ‘Love or Generosity’. Het kunstwerk is gemaakt door de Amerikaanse kunstenares Nicole Eisenman. “Onze poortwachter”, zegt de Amsterdamse rechtbankpresident Christa Wiertz over de blikvanger, die ook vanaf de ringweg A10 goed zichtbaar is. Het beeld moet “troost, rust en ontspanning” bieden, aldus Wiertz, “zoals in onze zittingszalen.” In de palm van zijn rechterhand liggen symbolen van wijsheid, kracht, geduld, voortgang en moed: een uil, een pijl en een eikel.
De bouw heeft ruim drie jaar geduurd. In die periode heeft de Amsterdamse rechtbank gebruikgemaakt van een deel van het oude gerechtsgebouw (een ander deel is gesloopt) en een tijdelijk noodgebouw. Het resterende oude gebouw is een Rijksmonument en heeft vooralsnog geen nieuwe bestemming. Het noodgebouw zal worden gedemonteerd om elders te herrijzen. De rechtbank Amsterdam is met afstand de grootste van de elf rechtbanken in het land.
Het nieuwe gebouw telt vijftig zittingszalen, waarvan zeven grote. De zalen zijn voorzien van de modernste technische middelen voor beeld en geluid. Twee grote zalen zijn voor bijzondere zittingen geheel af te zonderen van de rest van het gebouw, als ‘rechtbank in de rechtbank’, met een aparte in- en uitgang.
In het gerechtsgebouw zullen geen zogeheten extra beveiligde zittingen plaatsvinden. Die blijven voorbehouden aan de bestaande locaties daarvoor: Schiphol, Amsterdam-Osdorp en Rotterdam. De komende jaren zullen twee nieuwe extra beveiligde gerechtsgebouwen worden gerealiseerd, in Vlissingen en op een nader te bepalen locatie boven de rivieren.
De officiële opening van de nieuwe Amsterdamse rechtbank is vanwege de coronaperikelen uitgesteld tot het voorjaar van 2022.