De invoering van de Omgevingswet markeerde de start van een langdurige ontwikkeling. Het rapport van de VNG monitor over het vierde kwartaal én dus heel 2024 laat zien dat gemeenten en ketenpartners doorlopend werken aan het uitvoerbaar maken van de wet – in wisselend tempo, met zichtbare stappen én knelpunten.
Opvallend
- Gemeenten werken steeds actiever met kerninstrumenten zoals het omgevingsplan, participatiebeleid en de BOPA.
- Tegelijk blijft de uitvoeringspraktijk weerbarstig: knelpunten in capaciteit, registratie en taakverdeling vormen soms een rem op de voortgang, vooral bij toezicht en handhaving.
- De Wkb komt voorzichtig op gang, maar is nog niet rijp voor stevige conclusies.
- Participatie ontwikkelt zich, maar vraagt om verdere verdieping én betere borging.
- Kleine gemeenten lijken achter te blijven, gericht ondersteunen blijft nodig.
Reden voor monitoren
De VNG-monitor is onderdeel van een interbestuurlijk monitoringstraject, ter ondersteuning van de afspraken die de minister heeft gemaakt met de Eerste en Tweede Kamer, om jaarlijks te monitoren en daarover te rapporteren. De VNG rapporteert haar bevindingen ook aan de Evaluatiecommissie Omgevingswet.
Met deze rapportage dragen ze bij aan gezamenlijke sturing, leren ze van verschillen in tempo en aanpak en bouwen aan een informatiebasis die gemeenten versterkt in hun rol.
Handige benchmark
Naast de belangrijke input voor de bestuurlijke discussie over de (financiële) impact van de wetten, levert monitoring ook inzicht in onder andere uw eigen beleidskeuzes. Na deelname aan de VNG-monitor krijgt u daarnaast toegang tot een benchmark-tool, waarin u uw gegevens kunt vergelijken met andere gemeenten van dezelfde grootte. Zo kunt u zien hoe u ervoor staat ten opzichte van andere gemeenten.
Kwartaalrapportage VNG-monitor Omgevingswet en Wkb – kwartaal 4 – 2024