Een aantal VNG-modelverordeningen bevatten regels over de fysieke leefomgeving en zijn aangepast met het oog op de inwerkingtreding van de Omgevingswet. Deze vooral juridisch-technische aanpassingen zijn noodzakelijk om te kunnen doorwerken met de verordeningen onder de Omgevingswet.
De aanpassing van deze modelverordeningen vindt plaats in twee fasen. Fase 1 betreft een actualisatie van de wettelijke grondslagen en formele verwijzingen van modelverordeningen. De actualisatie van de VNG-modelverordeningen is gereed. De model-legesverordening is sinds kort óók gereed en gepubliceerd. De Gemeenteraad moet de aangepaste gemeentelijke verordeningen opnieuw vaststellen vóór inwerkingtreding van de Omgevingswet.
Andere gemeentelijke verordeningen
De VNG heeft niet voor alle gemeentelijke verordeningen een model beschikbaar. Het advies aan gemeenten is om het gemeentelijke verordeningenbestand na te lopen en grondslagen en verwijzingen in overige gemeentelijke verordeningen zo nodig aan te passen in verband met de Omgevingswet.
De gemeentelijke bouwverordening vervalt van rechtswege bij inwerkingtreding van de Omgevingswet. De VNG model-bouwverordening heeft als grondslag artikel 8 Woningwet, welk artikel komt te vervallen: zie artikel 2.55 Invoeringswet Omgevingswet. De model-bouwverordening wordt derhalve niet meer aangepast.
Na inwerkingtreding Omgevingswet
Na de inwerkingtreding van de Omgevingswet beschikken gemeenten over een tijdelijk omgevingsplan. Gemeenten zijn verplicht het tijdelijk omgevingsplan te vervangen door een nieuw omgevingsplan op een zelf gekozen moment tijdens de overgangsperiode tot 2030. Gemeenten zijn verplicht (delen van) hun verordeningen die niet in het tijdelijk omgevingsplan staan, maar wel de fysieke leefomgeving betreffen, over te hevelen naar het omgevingsplan als zij regeling over die onderwerpen wensen voort te zetten. Daarnaast zijn er (delen van) verordeningen die betrekking hebben op de fysieke leefomgeving en naar het omgevingsplan overgeheveld kunnen worden.
De VNG en EB hebben gezamenlijk een handreiking opgesteld die gemeenten helpt bij het beslissen welke onderdelen uit hun verordeningen wel en niet worden opgenomen in het omgevingsplan.
Fase 2 betreft een inhoudelijke aanpassing van de VNG modelverordening aan de systematiek van de Omgevingswet. De volgende inhoudelijk aan de Omgevingswet aan te passen modelverordeningen zijn op dit moment in voorbereiding: Model-erfgoedverordening, Modelverordening Kabels en Leidingen, Modelverordening afvoer hemel- en grondwater en de Model-APV. Meer informatie over deze fase II modelverordeningen zal in de loop van dit jaar verschijnen. Daarna volgen de modelverordeningen Beheer begraafplaatsen, Havenbeheer, Leegstand, Markt, Parkeren en Winkeltijden.