Hieronder treft u een overzicht aan van de belangrijkste wetten en wijzigingen op het terrein van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties die per 1 januari 2022 in werking treden.
Gewijzigde woningwet
Vanaf 1 januari 2022 geldt de aangepaste Woningwet waarmee corporaties, huurdersorganisatie en gemeenten aan de slag kunnen met het toewijzen en verduurzamen van (gereguleerde) huurwoningen en de leefbaarheid. Onnodige details zijn geschrapt en regels zijn vereenvoudigd of verduidelijkt. Woningbouwcorporaties kunnen meer doen op maatschappelijk vlak. Zo vervalt het maximum investeringsbedrag voor leefbaarheid, mogen corporaties bij het verduurzamen van hun bezit de direct betrokken particuliere eigenaren ontzorgen en wordt de gemeentelijke woonvisie verplicht. Ook zijn er aanpassingen in het passend toewijzen, de tijdelijke huurcontracten voor flexwoningen en de vrije toewijzingsruimte voor vrijkomende huurwoningen.
Beperkte huurverhoging vrije sector en huurbevriezing sociale huur
Voor de vrije sector wordt de jaarlijkse huurverhoging voor tot mei 2024 wettelijk beperkt tot inflatie plus 1%-punt. Voor huurwoningen in de vrije sector geldt vanaf 1 januari 2022 een verhoging van maximaal 3,3%. De huren in de gereguleerde sector zijn bevroren tot 30 juni 2022.
Verruiming recht op huurtoeslag in twee situaties
Vanaf 1 januari 2022 zijn er twee verruimingen die huurders recht geven op huurtoeslag en/of behouden ervan.
Een huishouden waarbij een minderjarig kind (nog) geen verblijfsvergunning heeft, behoudt het recht op huurtoeslag. Dit betekent dat huurtoeslag niet meer wordt teruggevorderd als het minderjarige kind geen geldige verblijfsvergunning (meer) heeft.
Ook wordt per 1 januari 2022 recht op huurtoeslag verruimd in situaties waarin de huur stijgt tot boven de huurtoeslaggrens. Met deze versoepeling is er recht op behoud van huurtoeslag, ook als de maand voorafgaand een te hoog inkomen of vermogen bestond. Huurders komen dan opnieuw in aanmerking voor huurtoeslag als hun inkomen of vermogen weer daalt, mits er wel ooit recht op huurtoeslag heeft bestaan op de betreffende woning.
Verhuurderheffing en afspraken corporaties
Om de verhuurders tegemoet te komen voor de effecten van de huurbevriezing, compensatie te bieden voor de aanscherping van renteaftrekbeperking en vanwege de algemene tariefverlaging wordt het tarief van de verhuurderheffing verlaagd. Het nieuwe tarief in 2022 wordt 0,332%. De verhuurderheffing wordt hierdoor in 2022 met € 831 miljoen verlaagd.
In combinatie met de verlaging van de verhuurderheffing in 2022 heeft het ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties met Aedes afspraken gemaakt over de inzet van de extra investeringsruimte. De afspraken gaan over het uitfaseren van alle sociale huurwoningen met een slecht energielabel (E, F, G), de bouw van meer sociale huurwoningen en de bouw van tijdelijke- flexwoningen, geclusterde woonvormen voor ouderen en het ombouwen van panden naar woningen.
In het gepresenteerde coalitieakkoord is opgenomen dat het nieuwe kabinet de verhuurderheffing per 2023 afschaft.
Opkoopbescherming
Om woningzoekenden meer kans te geven op een betaalbare koopwoning, kunnen gemeenten vanaf 1 januari 2022 een opkoopbescherming invoeren. Dit kan in gebieden of buurten waar schaarste is aan goedkope en middeldure koopwoningen, of wanneer de leefbaarheid van een buurt onder druk staat door het opkopen van woningen voor de verhuur. Gekochte woningen kunnen dan enkel in uitzonderingsgevallen verhuurd worden.
Energielabel noemen bij verkoop en verhuur woning
Per 1 januari 2022 moeten verkopers en verhuurders bij de verkoop of verhuur van hun woning of gebouw het energielabel ook tonen in advertenties (bijvoorbeeld via Funda of de makelaar). De tijdelijke opschorting van de handhaving op deze zogeheten advertentieplicht komt daarmee te vervallen.
Verduurzaming van woningen
Vanaf 1 januari 2022 wordt de subsidie bij twee verduurzamingsmaatregelen voor woningen verhoogd. Woningeigenaren en VvE’s krijgen dan in plaats van zo’n 20% ongeveer30% terug op hun investering. De subsidie kan besteed worden aan twee isolatiemaatregelen of een combinatie van een isolatiemaatregel met een (hybride warmtepomp).
Meer aftrek voor milieuvriendelijke investeringen
Het kabinet verhoogt vanaf 1 januari 2022 de aftrekpercentages voor milieuvriendelijke investeringen. Het wordt daarmee aantrekkelijker voor organisaties om te investeren in duurzaamheid. De milieu-investeringsaftrek (MIA) wordt per 2022 verhoogd naar drie aftrekpercentages, afhankelijk van het bedrijfsmiddel: 27%, 36% en 45%. Op de Milieulijst staat aangegeven welk percentage geldt voor welk bedrijfsmiddel.
Gemeentelijke herindelingen
Per 1 januari treden er vier gemeentelijke herindelingen in werking. Het gaat om twee samenvoegingen in de provincie Noord-Holland en twee in de provincie Noord-Brabant: Beemster & Purmerend, Heerhugowaard & Langedijk, Landerd & Uden en het vijftal Boxmeer, Cuijk, Grave, Mill en Sint Hubert en Sint Anthonis.
De herindeling Amsterdam en Weesp gaat op verzoek van de gemeenten niet in op 1 januari 2022, zoals gebruikelijk, maar op 24 maart van dat jaar. Hierdoor kunnen de herindelingsverkiezingen samenvallen met de reguliere (landelijke) raadsverkiezingen. Het aantal gemeenten in Nederland komt hiermee op 1 januari 2022 op 345. En per 24 maart op 344.